Oud-militair Freddy C. Kamperveen

De monoloog verdedigt langzamerhand de vraag: zijn we gek dat we gaan? Een 65-jarige man uit Leidschendam reageert opgewekt: "Ik ben blij dat ik het gedaan heb, het is een unieke ervaring. Toch zou ik het nooit meer overdoen. Je moet de dood niet twee keer uitdagen. Ik noem jullie dapper. Weet dat er geen vrolijke tijd gloort in de jungle. Trek hoge laarzen aan, loop niet te dicht achter elkaar als je je met machetes een weg hakt. En, neem zout mee. Je zwelt anders op. We hadden te weinig zout. Ik had toen tieten als van een vrouw."

Kamperveen, een nazaat van Hollandse kolonisten, reageerde direct op ons achtergrondverhaal van afgelopen zaterdag, waarin Ronald Naar en zijn klimmaatjes Martin Fickweiler en Gerke Hoekstra melding maakten van hun voorgenomen avontuur om de komende weken de Julianatop en het Duivelsei in Suriname te bevechten. De hoogste berg van het land werd een zeer ondoordringbaar terrein van het Wilhelminagebergte, waar keiharde wetten en het gif van de natuur dicteren. Het was nog onzeker of er ooit mensen op de top waren geweest. "En dat stak me", aldus Kamperveen. "We zijn er in mei 1963 met een militaire expeditie op geweest!" Wijzend op een krantenartikel van 1 juni 1963 van het dagblad De West: "Daar ligt het bewijs. En dat is dan ook het enige bewijs. Van de 20 fotorolletjes die ik had zijn er 17 door al het vocht naar de filistijnen. De drie andere zijn door het leger in beslag genomen."

De reportage van een anonieme collega, wiens ziel ondertussen door de tijd ongetwijfeld is opgeëist, geeft een degelijke opsomming van de route naar - toen - de hoogste berg van ons koninkrijk. Eerst vliegend vanuit Paramaribo naar de airstrip van het Kaysergebergte, die officieel de Eilerts de Haan-airstrip heet. Daarna lopend naar de Zuidrivier om vandaar uit, in westelijke richting, in korjalen naar de Lucierivier te varen...

Basiskamp
Aan de voet van de berg werd, onder de voorspelbare naam het Lucie-kamp, een basiskamp ingericht. Daarna was het hakken, hakken en nog eens hakken, het regenwoud door naar de top. De tocht van toen, in 1963, was een gecombineerde expeditie van de Troepenmacht in Suriname en de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst, bedoeld als voorbereiding voor de komst van Amerikaanse geleerden, die ten behoeve van de New York Botanical Garden een onderzoek naar de flora wilde verrichten in het Wilhelminagebergte.

Een hel
"Onze 21-koppige expeditie stond onder het commando van majoor Muth. Ik was in die tijd soldaat eerste klasse en had me voor het avontuur opgegeven omdat ik even genoeg had van het kantoor en de jungle trok. De komst van die Amerikanen was mijn kans. In die periode van een maand hebben we een weg gekapt van een meter breed en vier kampen ingericht. We hebben tekeningen van verdwenen indianen gevonden, poema's, tapirs gezien en vele gevaren getrotseerd. We zakten weg in de modder en de regenbuien spoelden een groot deel van onze spullen weg. Ik zal nooit de Ziepiepusie's vergeten. Dat zijn winden die als een bezem door het bos trekken en alles wegvagen wat er op hun weg ligt of staat. Het was een hel, die tocht. Een boot van ons is te pletter geslagen in de rivier, de majoor viel een gat in zijn hoofd en een sergeant-majoor ging door zijn knie tijdens een val. Zelf ben ik tot tweemaal aan toe bijna het leven uit gebeten door een bushmaster. In een van die gevallen stond de gigantische slang, vertwijfeld wat te doen, oog in oog met mij. Het dier is uit het leven geschoten door Muth", aldus Kamperveen met de royale lach die meer dan 40 jaar overbrugt. "De majoor schoot met zijn dienstwapen op het dier. Blijkbaar had hij niet door dat de kogels om mijn oren vlogen." Hij loopt naar zijn kleine eettafel waar een paar achterovergedrukte vergeelde dia's op een verouderde lichtbak liggen. De minimale erfenis uit die tijd van toen. "Ik ben blij dat ik dit nog heb." Eén dia toont de afgehakte kop van een bushmaster. "Die tanden zijn als injectienaalden." "Eenmaal op de Julianatop deed onze groep een bijzondere ontdekking. Allerlei spullen van een voorgaande expeditie werden aangetroffen. Spullen uit 1926, toen de bioloog Stahel, professor aan de Universiteit van Utrecht, hier was om onderzoek te doen naar de geografische en botanische noviteiten. Als jullie het halen, zullen jullie ongetwijfeld nog spullen van ons aantreffen. Doe je best om alles in kaart te brengen, op te schrijven en fotograferen, want alles uit onze tijd is weg. Hartstikke weg."

Een paar uur later zitten we in de royale business-classstoelen van de SLM onderweg naar Paramaribo, waar het avontuur zal starten. Een leuk 'niets aan de hand'-sambamuziekje vult de ruimte. De eerste champagne wordt geserveerd. Ronald Naar, zich doorlopend aan het voorbereiden op wat komen gaat, leest de met grote moeite bij elkaar gesprokkelde tijdschriften van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap uit 1927, het verslag van de eerste expeditie naar de Julianatop. "Wat me ook opviel: dat deze mensen, ten behoeve van driehoeksmetingen, waarbij je nu eenmaal de horizon nodig hebt, de hele top hebben kaalgekapt omdat ze anders niet wisten of ze de top hadden bereikt. Zo dichtbegroeid is dit deel van de wereld. En wat me ook fascineert: er zijn nooit foto's gemaakt op die plek. We hebben een mooie taak, samen met het Duivelsei, dat op ons wacht."

Telegraaf-NL, 9-9-2005