Nickerie

Nickerie, Tuesday 18 May 2004

Jairam: Suriname profiteert niet van stijging wereldmarktprijs rijst

door Fenny Zandgrond

PARAMARIBO— Op de wereldmarkt vertoont de prijs van rijstproducten een stijgende trend. Voor Suriname blijven de exportprijzen evenwel stabiel. Volgens de landbouwkundige Soedescand Jairam, zoeken Surinaamse exporteurs niet agressief op de markt naar betere prijzen en nemen genoegen met wat voor handen is. Echter heeft dit gevolgen voor de padieprijs aan de boeren, de ontwikkeling van de sector en het bestaan van de agrariërs.

De marktprijs schommelt reeds enige tijd rond 275 dollar per ton witte rijst en 210 dollar voor cargo. De stijging zette in vanwege een grotere vraag naar rijst, de ‘food for Iraq’ project. Irak heeft een tekort van bijkans 1 miljoen ton. Bovendien neemt de wereld rijst voorraad met bijkans 27 procent af. Volgens de FAO is de wereld rijstconsumptie 410 miljoen ton, terwijl de wereldproductie eind 2003 394 miljoen ton bedroeg; een tekort dus van 16 miljoen ton. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling berekent dat door een hogere productiviteit en herstel van nationale valuta’s de productie van rijst in 2004 met 15 procent stijgt.

Uit de eerste lading rijst van 900 ton naar Brazilië verkrijgt Suriname 240 dollar per ton witte rijst en een verscheping naar Jamaica brengt 260 dollar per ton op. Export van cargo rijst naar Europa levert 190 dollar per ton op. Zou voor cargo rijst ongeveer 100 dollar meer verkregen worden, dan zou volgens Jairam subsidie aan de rijstsector overbodig zijn. Hij legt desgevraagd uit dat het enerzijds van de exporteurs afhangt om een betere prijs te krijgen voor hun product en in geval van Brazilië waar het om een bilaterale afspraak gaat, om wat de overheid uit onderhandelingen kan bereiken. Bij bilaterale gesprekken zou de regering moeten onderhandelen voor de voordeligste prijs. Exporteurs zouden een goede prijs moeten afdwingen van hun afnemers, zodat zij ook de boeren meer kunnen betalen voor een baal padie. Het effect zal zijn dat de boeren meer middelen hebben om de inzaai te verhogen en te werken aan het halen van een hogere kwaliteit. Een grotere inzaai betekent meer productie en een florerende sector – inclusief de arbeiders – die geen subsidie behoeft van de overheid. Evenwel blijft de voorwaarde van goede infrastructuur en beleid overeind staan. De situatie nu is dat de exporteurs hun winsten verhalen bij de boeren.

Volgens Jairam moet een goed agrarisch beleid Suriname sterk maken tegen concurrentie die komt met de vorming van de Vrije Handelszone van de Amerika’s, FTAA. Hij voorziet grote problemen voor de kleine landen die niet voldoende geld zullen hebben om hun sectoren te subsidiëren. Het landbouwbeleid zou zich moeten concentreren rond het niveau waarop gewerkt wordt aan goede import en export voorwaarden, door voordelige afspraken te maken met partners, een stevige marketing op de wereldmarkt en een doeltreffende landindeling.

Suriname onderhandelt momenteel met Brazilië over de export van agrarische producten naar het land en zo ook de overige Mercosur-staten. Tot vorige maand kon rijst voor een verlaagd importtarief van 4 procent – 11,5 procent voor andere landen – naar de zuiderburen. Suriname wil ongeveer 30.000 ton exporteren naar het land.

Brazilië produceert jaarlijks 10,6 miljoen ton rijst tegenover een totale consumptie behoefte van 12.4 miljoen ton. De consumptie van rijst is 80 procent witte rijst tegen 20 procent parboiled rijst. Het tekort van 1,8 miljoen ton tracht de Braziliaanse overheid te dekken door import uit Mercosur van 680.000 ton waarvan 90 procent padie, en Amerika. Dan nog is er een tekort van 700.000 ton rijst. Guyana zit reeds jaren op de Braziliaanse markt en exporteerde vorig jaar maar liefst 20.000 ton padie en 5.000 ton witte rijst naar het land. In 2003 zette het grootste Zuid-Amerikaans land de import van rijst uit de Aziatische landen stop vanwege de ziekte SARS.

De Braziliaanse regering van president Lula heeft in haar regeringsprogramma rijst als een sociaal economisch aspect aangemerkt en een actie programma – femo zero of zero-honger– aangekondigd. Het programma houdt in dat produktie in al haar facetten door de overheid sterk wordt gestimuleerd. Landelijk steeg de productie van 3.300 kg naar 3.347 kg per hectare. In 2003 is op 3.2 miljoen hectare 10.6 miljoen ton padie geproduceerd. Terwijl in dit land de prijs van padie af-veld tussen 11 en 12 dollar per zak van 60 kilo was, bedroeg die in Suriname 6 dollar per baal van 79 kilo.

Bron: DWT, 6-1-2004

Nickerie.net