Nickerie, dinsdag 21 december 2004  


Clausule ‘onafhankelijkheidsbrief’ verhindert Guyana’s inzage in geheime grensdossiers

door Ivan Cairo

PARAMARIBO — Een speciale clausule in een brief van toenmalig Nederlands premier Joop Den Uyl aan oud-premier Henck Arron over de loop van de grenzen van het onafhankelijk te worden Suriname, laat Nederland geen keus dan Guyana’s verzoek om inzage in vertrouwelijke grensdocumenten te weigeren (zie bericht elders in de krant). Suriname als directe belanghebbende heeft daar namelijk bezwaar tegen. De clausule houdt in dat Nederland zich verplicht Suriname inzage te geven van alle documenten en bescheiden die op de grens betrekking hebben, ongeacht of ze vertrouwelijk zijn of niet-vertrouwelijk.

Al bij het begin van arbitrageproces tussen Guyana en Suriname over de maritieme grens, heeft minister Marie Levens van Buitenlandse Zaken haar Nederlandse collega Ben Bot gevraagd inzage te hebben van alle beschikbare documenten, hetgeen ook is gebeurd. Professor Soons, een van de juristen die Suriname bijstaan, heeft inmiddels alle documenten doorgenomen. "Er zijn documenten die een openbaar karakter hebben en andere waarvan de toegang beperkt is. Nederland moet dus toestemming geven voor inzage", zegt mr Hans Lim A Po, co-agent van Suriname in het proces tegen Guyana.

Georgetown vroeg in een brief van 13 augustus toestemming van Nederland om toegang te hebben tot alle documenten met betrekking tot de grens, waarna minister Bot op 25 september Levens schriftelijk vroeg of Suriname daartegen bezwaar had. Na op 13 oktober een lijst met de door Guyana gevraagde documenten te hebben ontvangen, waaronder een aantal confidentiële dossiers, en internationaal advies te hebben ingewonnen, zei Levens op 7 december dat Suriname bezwaar heeft dat Guyana inzage krijgt in de dossiers. Nederland wees prompt het Guyanese verzoek af.

Bots antwoord op vragen van Levens komt erop neer, dat "aan derden geen dossiers ter inzage worden verstrekt die zien op nog lopende grensgeschillen, tenzij de direct betrokkenen hier geen bezwaar tegen hebben". Lim A Po: "Dit is Nederlands eigen beleid. Dit standpunt staat los van de onbeperkte inzage die Suriname heeft op grond van de brief van Den Uyl. Suriname heeft onbeperkte toegang en is direct betrokken in het geschil met Guyana en mag zich dus verzetten, aangezien het een lopend grensgeschil is." Het is, aldus minister Levens, "niet in het belang van Suriname als Guyana toegang heeft tot de dossiers waarvoor beperkte toegang bestaat, omdat het niet gebruikelijk is dat staten die verwikkeld zijn in een territoriaal geschil toegang geven tot de vertrouwelijke delen van de archieven die in verband met het geschil van belang kunnen zijn". Suriname heeft voorts bezwaar tegen de Guyanese inzage, omdat op Georgetowns verlanglijstje niet alleen stukken die betrekking hebben op de zeegrens staan, maar ook dossiers die te maken hebben met de totale grens. "Ook betrof het documentatie die een gevoelig politiek karakter had", zegt Lim A Po. Onder andere zijn er stukken bij over de onderhandelingen met betrekking tot de onafhankelijkheid. Stukken die absoluut niet onder ogen van anderen dan de bij de onderhandelingen betrokken partijen mogen komen, Suriname en Nederland dus. Guyana beroept zich op internationaal gebruik in soortgelijke geschillen en het feit dat Groot-Brittannië zowel Suriname als Guyana onbeperkt toegang geeft tot zijn archieven.

Lim A Po betreurt het dat Guyana via de Nederlandse parlementariër Bert Koenders het grensgeschil weer in de politieke sfeer trekt. "De weigering is niet op verzoek van Suriname. Suriname maakte slechts gebruik van zijn recht om te weigeren. Nederland heeft gevraagd ‘heb je bezwaar’ en Suriname heeft bezwaar en Nederland heeft het geweigerd". De co-agent vraagt zich af waarom Georgetown deze zaak niet bij het tribunaal probeert op te lossen of via diplomatieke weg.

Koenders is verontwaardigd over de antwoorden die hij van Bot krijgt en wil de minister vandaag in het mondelinge vragenuurtje in de Tweede Kamer opnieuw horen. "Dit is onaanvaardbaar. Den Haag is de hoofdstad van het internationaal recht en nu is minister Bot niet bereid bepaalde gegevens te geven aan het Tribunaal in Hamburg. Dat is bijna minachting van het Hof. Het lijkt alsof Suriname, gesteund door Nederland, iets achter wil houden", zegt Koenders in een interview. Suriname heeft niks achter te houden, reageert Lim A Po daarop. "Als een gedaagde partij van de eiser in een geschil documenten vraagt, is het begrijpelijk, maar als eiser kan je niet van de gedaagde documentatie vragen zonder dat je jouw eis al hebt voorgelegd. En nota bene vertrouwelijke documenten binnen staten."

Ondertussen heeft president Bharrat Jagdeo een verzoek gericht aan president Ronald Venetiaan om in februari volgend jaar, wanneer hij in Paramaribo vertoeft voor de CARICOM-staatshoofdenvergadering, te praten over de samenwerking tussen de twee buurlanden. Guyana moet op 15 februari 2005 zijn memorie van eis schriftelijk bij het ITLOS indienen, en Suriname krijgt zes maanden daarna de gelegenheid daarop te reageren.

 

Bron:
,21-12-2004

 

 

WWW.NICKERIE.NET

Copyright © 2004. All rights reserved.

Designed by Galactica's Graphics